Türkiye uzun zamandır gündemde olan yeşil borçlanma konusunda ilk adıma hazırlanıyor. Türkiye Kurumsal Yatırımcı Yöneticileri Derneği’nin (TKYD) toplantısında konuşan Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Murat Zaman, Türkiye’nin ilk yeşil eurobond ihracının Ocak ayında yapılacağını söyledi.
Zaman konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı: “Bu yılın ilk ayları içerisinde Hazine olarak ilk yeşil eurobond’u çıkıyor olacağız. Tüm teknik çalışmalarımız tamamlandı. Hatta bu sene sonuna koyar mıyız diye düşündük. Ama sonradan biraz daha iyi bir ortam bekleyelim, yatırımcı ilgisi açısından koşullara biraz daha bakalım istedik.”
Hazine ve Maliye Bakanlığı Kasım 2021’de uluslararası “Çevresel, Sosyal ve Yönetişim” tahvil piyasasında borçlanma işlemleri gerçekleştirilmesi amacıyla bir “Sürdürülebilir Finansman Çerçeve Dokümanı” hazırlanması ve yayımlanması sürecinin yürütülmesini teminen ING ve Standard Chartered Bank’ın yetkilendirildiğini bu dokümanın hazırlıklarının tamamlandığını açıklamıştı.
Yurtdışı piyasalara baktığımızda yeşil tahviller (green bonds) uzun zamandır yatırım yapılabilir bir finansal enstrüman. İlk olarak 2007 yılında Hükümetlerarası İklim Değişikliği panelinde küresel ısınma ile insan faaliyetleri arasındaki ilişkiyi belirten bir rapor yayımlandı. Rapor sonrasında İsveç emeklilik fonu da çevreye olumlu katkı sağlayan projeleri yatırım yapma anlamında değerlendirme adımını attı. Ardından 2008 yılında Dünya Bankası artan bu talep sonrasında ilk yeşil tahvil ihracını başlattı. Bugün ise artık 50’den fazla yeşil tahvil ihracı mevcut ve bu rakamın en büyük kaynağı ABD.
Peki yeşil tahvil (green bond) nedir?
Yeşil tahviller, çevre ve iklime faydalı olarak (bir anlamda ESG) faaliyetler yürüten özel şirket ve devletlerin ihraç ettiği tahvil veya bonolardır. İşleyiş açısında bildiğimiz diğer tahvillerden hiçbir farkı yoktur. Bunun dışında yeşil tahvil ihraç eden devletler ve şirketler bu yatırım şeklini özendirmek amacıyla vergi muafiyeti gibi uygulamalar yapıyor.
Yeşil tahvil ihraçları 2021 yılında bir önceki yıla göre %35 oranında arttı. Dolayısıyla fon yatırımcıları da yeşil tahvile yatırım yapmanın yollarını araştırmaya yöneldi. ABD’de ve Avrupa’da bu anlamda birden çok ETF alternatifi bulunmaktadır.
- Xtrackers EUR Corporate Green Bond UCITS ETF (XGBE) – 24.33€
2021 yılında ihraç edilen XGBE ETF, İrlanda merkezli bir fondur. Bloomberg MSCI EUR Corporate and Agency Green Bond Endeksini takip etmektedir. Toplam yönetilen varlık büyüklüğü ise 213.49 milyon euro’dur. *Sürdürülebilirlik puanı: B+
- Xtrackers USD Corporate Green Bond UCITS ETF (XGUE) – 22.54€
Bir önceki fonun dolar bazlı getirisine sahip olan XGUE ETF, Bloomberg MSCI USD Corporate and Agency Green Bond endeksini takip etmektedir. Yönetilen toplam varlık büyüklüğü 103.93 milyon euro’dur. *Sürdürülebilirlik puanı: C
- iShares Global Green Bond ETF (BGRN) – 46.13$
2018 yılında ihraç edilen ETF, MSCI Global Green Bond Select Endeksini takip etmektedir. Toplam porföy büyüklüğü 292.95 milyon dolar’dır. *Sürdürülebilirlik puanı: C+
- Lyxor Green Bond UCITS ETF (KLMH) – 43.21€
2018 yılında ihraç edilen KLMH ETF, Solactive Green Bond EUR USD IG Hedged EUR Index takip etmektedir. Toplam portföy büyüklüğü 150.79 milyon euro’dur. *Sürdürülebilirlik puanı: A-
- Franklin Liberty Euro Green Bond UCITS ETF (XLON) – 21.56€
İrlanda merkezli olan bu fon da 2019 yılında ihraç edilmiştir. Yukarıda listelenen diğer fonların aksine aktif olarak yönetilmektedir. Toplam portföy değeri 184.77 milyon euro’dur. *Sürdürülebilirlik puanı: A+
*Sürdürülebilirlik puanı, bir şirketin çevresel ve sosyal sorumluluk açısından ne kadar iyi performans gösterdiğinin bir ölçüsüdür. Derecelendirme sağlayıcıları, şirketleri iklim değişikliği, insan hakları, çalışan ilişkileri, tedarik zinciri yönetimi ve topluluk katılımı gibi bir dizi kritere göre değerlendirilmektedir. Derecelendirme sıralaması ise en iyiden en kötüye şu şekildedir; A+, A, A-, B+, B, B-, C+, C, C- ve D.
kaynak: etf.com, trackinsight.com, corporatefinanceinstitute.com, bloomberght.com
